Joods Nieuwjaar
Rosj HaSjana (Hebreeuws: ראש השנה – ‘hoofd van het jaar’) is het Joodse Nieuwjaar.
Het is de viering van de geboortedag van de schepping van Adam en Eva. Het markeert het begin van de rol van de mens in God’s wereld en de voltooiing van Zijn schepping. De relatie van de mens met God én tussen de mensen onderling staat tijdens de periode van Rosj HaSjana centraal.
In de 30 dagen voorafgaande aan Rosj HaSjana wordt er elke ochtend op de sjofar (ramshoorn) geblazen om de mensen eraan te herinneren dat er een bijzondere periode op komst is. De sjofar is een muziekinstrument welke men kan vergelijken met de bazuin, de voorloper van de trompet. Het bazuingeschal luidt een belangrijke gebeurtenis of periode in. Vanwege het veelvuldig gebruik van de sjofar rond het joodse nieuwjaar, wordt Rosj HaSjana ook wel Jom HaSjofar genoemd, de ‘dag van de sjofar’.
Dagen van Inkeer
Rosj HaSjana valt op de eerste twee dagen van de maand Tisjri, de eerste maand van de joodse kalender. Op beide dagen van Rosj HaSjana wordt er in de synagoge honderd maal op de sjofar geblazen. De laatste toon wordt daarbij zo lang mogelijk aangehouden om de naderende periode van inkeer aan te geven.
De eerste tien dagen van het nieuwe jaar worden de ‘tien dagen van inkeer’ genoemd. Het is de periode van Rosj HaSjana tot en met Jom Kipoer, Grote Verzoendag. In deze periode wordt gebeden om vergiffenis voor de zonden die men het afgelopen jaar begaan heeft. De periode wordt ook gebruikt om ruzies bij te leggen en vergeving te vragen aan een ieder die men het afgelopen jaar onrecht heeft aangedaan.
Volgens de joodse overlevering en de Talmoed bestaat er in de hemel een symbolisch boek waarin van ieder mens zijn of haar goede en slechte daden beschreven staan. Op Rosh HaSjana wordt het boek geopend en heeft de mens tien dagen de tijd om zijn zonden te overdenken en ruzies of geschillen met anderen bij te leggen. Slechte daden kunnen mogelijk door God worden vergeven en goede daden zullen direct worden opgeschreven in het boek. Op Jom Kipoer wordt het boek gesloten en zal het lot van ieder mens voor het komende jaar bezegeld zijn.
Wensen voor het nieuwe jaar
In de aanloop naar Rosj HaSjana sturen mensen elkaar kaarten met de wens: ‘Sjana tova’, een goed nieuwjaar. Met het oog op de Dagen van Inkeer wordt ook wel deze wens gebruikt: ‘Moge je worden ingeschreven voor een goed en zoet jaar’. Als symbool voor een goed jaar worden zoete dingen gegeten zoals stukjes appel gedoopt in honing.
Tasjliech
Tasjliech is een Joods ritueel dat plaatsvindt op de eerste dag van Rosj HaSjana.
Joden werpen dan broodkruimels in stromend water zoals de zee of de rivier.
De oorsprong van dit ritueel vinden we in Micha 7:19: “Moge Hij al onze zonden in het diepst van de zee werpen.”
—
Heeft u naar aanleiding van deze tekst nog vragen over Rosj HaSjana? Stel uw vraag dan gerust aan onze rabbijnen.
